Tiềm năng của các loại thực phẩm tự nhiên trong việc cải thiện sức kháng của cơ thể và hỗ trợ quá trình trị bệnh ngày càng được chú trọng và nghiên cứu rộng rãi trong thời đại hiện đại. Trong video này, chúng ta sẽ tìm hiểu về một loại thực phẩm không quá xa lạ, nhưng lại chứa trong mình một kho tàng của sức khỏe và tác dụng trị bệnh mà nhiều người vẫn chưa biết đến – đó chính là hạt gấc. Hãy cùng khám phá những điều kỳ diệu về hạt gấc và cách nó có thể giúp chúng ta duy trì sức kháng và đối phó với nhiều bệnh tật khác nhau ngay sau đây cùng Blog Sống Khỏe bạn nhé!
- Hạt gấc là gì?
- Dược tính của hạt gấc
- Tác dụng trị bệnh của hạt gấc
- Những bài thuốc trị bệnh từ hạt gấc
- Một số lưu ý khi sử dụng hạt gấc để trị bệnh
Hạt gấc là gì?
Hạt gấc, còn được biết đến với cái tên thú vị “con ba ba gỗ,” là sản phẩm quý giá được chiết xuất từ trái của cây gấc.
Cây gấc là một loại thân thảo dây leo lâu năm, thường có chiều dài khoảng từ 10-15 mét. Mỗi năm, nó ra hoa và trái, sau đó lại héo và vào mùa xuân năm sau, cây gấc sẽ lại bắt đầu mọc ra với nhiều thân mới để tiếp tục quá trình này.
Trái gấc có hình dạng bầu dục dài khoảng 15 cm, với đầu nhọn và bề mặt bên ngoài được phủ bởi nhiều gai mềm màu đỏ rực rỡ. Trái gấc chín dần theo một dãy biến đổi màu sắc từ xanh, vàng, cam và cuối cùng đến màu đỏ đẹp mắt. Bên trong trái gấc, bạn sẽ tìm thấy nhiều hạt được xếp hàng dọc, được bao quanh bởi một lớp màng đỏ. Khi bóc lớp màng này, sẽ là một lớp vỏ cứng màu đen, và bên ngoài mép vỏ có răng cưa tù và rộng. Trong đó, hạt gấc là phần có giá trị dinh dưỡng cao và nó dài khoảng 24-35 mm, rộng khoảng 19-31 mm.
Nhờ tích tụ dầu và các dưỡng chất quý giá, hạt gấc đã trở thành một nguồn thực phẩm và dược phẩm quan trọng trong nhiều nền văn hóa trên khắp thế giới, với nhiều ứng dụng trong việc cải thiện sức khỏe và trị bệnh. Hãy cùng khám phá thêm về tác dụng sức khỏe đặc biệt của hạt gấc trong phần tiếp theo của bài viết.
Dược tính của hạt gấc
Hạt gấc không chỉ đẹp mắt với màu sắc đa dạng mà còn được coi là một kho tàng của các dưỡng chất quý giá. Dưới đây là một số dược tính quan trọng của hạt gấc như sau:
- Beta-carotene và Lycopene: Hạt gấc là một nguồn dược phẩm giàu beta-carotene và lycopene, các chất chống oxi hóa mạnh mẽ. Theo nhiều nghiên cứu, Beta-carotene có thể được chuyển thành vitamin A trong cơ thể, giúp cải thiện sức kháng và bảo vệ mắt khỏi các vấn đề liên quan đến thị lực.
- Acid béo: Hạt gấc chứa nhiều loại acid béo có lợi cho sức khỏe như acid oleic, acid palmitic, acid stearic và acid linoleic. Các acid béo này đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe tim mạch và hỗ trợ chức năng não bộ.
- Dầu gấc: Dầu được chiết xuất từ hạt gấc cũng được cho là chứa nhiều loại acid béo quan trọng khác nhau, như acid myristic, acid mitoleic, acid α-linolenic, acid arachidic, và acid cis-vaccenic. Các acid béo này sẽ củng cố vào khả năng trị bệnh của hạt gấc, giúp cải thiện sức kháng và ổn định hàm lượng cholesterol trong máu.
- Các loại acid hữu cơ: Theo nhiều nghiên cứu về tác dụng trị bệnh của hạt gấc, trong hạt gấc cũng chứa nhiều loại acid hữu cơ như acid gallic, acid protocatechuic, acid p-hydroxybenzoic, acid chlorogenic, acid vanillic, acid caffeic, acid syringic, acid p-coumaric, acid ferulic, và acid sinapic. Các acid này có khả năng chống vi khuẩn và chống viêm, có thể giúp cải thiện sức kháng của cơ thể một cách hiệu quả.
- Flavonoid và Carotenoid: Hạt gấc cũng chứa nhiều flavonoid như rutin, myricetin, luteolin, quercetin, apigenin và kaempferol, cùng với nhiều loại carotenoid như β-carotene, γ-carotene, lycopene, zeaxanthin và β-cryptoxanthin. Các chất này có khả năng chống viêm, bảo vệ tế bào khỏi sự tổn thương do oxi hóa, và giúp cải thiện chức năng miễn dịch.
Tổng hợp lại, hạt gấc không chỉ là một nguồn thực phẩm dinh dưỡng mà còn là một dược phẩm mang nhiều tác dụng trong việc hỗ trợ cải thiện sức đề kháng của cơ thể và hỗ trợ quá trình trị bệnh. Các dưỡng chất và chất chống oxi hóa trong hạt gấc có thể giúp cải thiện sức khỏe tim mạch, bảo vệ tế bào khỏi oxi hóa và hỗ trợ quá trình phục hồi sau khi mắc bệnh.
Tác dụng trị bệnh của hạt gấc
- Hoạt tính kháng ung thư
– Ung thư phổi: Nhiều nghiên cứu về tác dụng trị bệnh của hạt gấc đã chứng minh rằng chiết xuất từ hạt gấc có khả năng ức chế các tín hiệu hình thành và phát triển ung thư phổi. Nó không chỉ giảm chỉ số sống sót của các tế bào ung thư phổi mà còn ức chế sự di căn của chúng. Cụ thể, hạt gấc có thể kích hoạt quá trình tử vong của tế bào ung thư thông qua việc tăng protein p53, Bax và giảm gen Bcl-2 trên con đường truyền tín hiệu nội bào hình thành ung thư.
– Ung thư vú: Ngoài ra, theo những nghiên cứu này cũng cho thấy rằng màng hạt và hạt gấc thì có hoạt tính mạnh chống lại ung thư vú ở các dòng tế bào như MDA-MB-231, MCF-7 và 2R-75-30. Cụ thể, chiết xuất từ màng hạt chứa nhiều lycopene, có khả năng gây độc tế bào và kích hoạt quá trình tử vong của chúng. Ngoài ra, chiết xuất từ hạt gấc ức chế sự tăng sinh và di căn của tế bào ung thư thông qua việc ức chế MMP-2 và MMP-9, ngăn cản quá trình xâm lấn của tế bào.
– Ung thư dạ dày: Chiết xuất từ hạt gấc chứa momordica saponin I đã được chứng minh giảm chỉ số tổn thương niêm mạc dạ dày cấp do rượu và thuốc diclofenac (thuốc kháng viêm). Ngoài ra, nó còn có khả năng kích hoạt quá trình tử vong của tế bào ung thư dạ dày
- Tác dụng kháng viêm
Hạt gấc chứa các saponin và chất ức chế chymotrypsin (MCoCI) có tác dụng kháng viêm mạnh mẽ. Ngoài ra, MCoCI còn có tác dụng tăng cường hệ miễn dịch trên nhiều loại tế bào, bao gồm tế bào gan, tế bào lympho, bạch cầu trung tính, tế bào tủy xương và đại thực bào.
- Tác dụng chống oxy hóa
Màng hạt và vỏ gấc cũng được chứng minh là chứa hàm lượng carotenoid cao, gồm xanthophylls, lutein, lycopene và β-carotene. Carotenoid có khả năng chống oxi hóa tốt và bảo vệ tế bào khỏi sự tổn thương do oxi hóa. Từ đó, các chất chống oxy hóa trong carotenoid cũng có thể ngăn ngừa sự phát triển của ung thư.
- Tác dụng trị bệnh của hạt gấc theo y học cổ truyền
Hạt gấc còn được sử dụng rộng rãi trong y học cổ truyền để điều trị một số vấn đề sức khỏe như đau khớp, sưng vú, và trĩ. Ví dụ, để giảm đau khớp, người ta thường sử dụng miếng bông gạc tẩm rượu gấc cho ướt và đắp lên vùng đau trong khoảng 30 phút. Đối với trĩ, hạt gấc sẽ được giã nát, trộn với giấm ăn, và sau đó gói vào vải để đắp lên vùng hậu môn. Tuy nhiên, việc sử dụng hạt gấc để tự điều trị cần phải thực hiện cẩn thận và dưới sự hướng dẫn của chuyên gia y tế để đảm bảo an toàn và hạn chế tình trạng xảy ra biến chứng bạn nha.
Những bài thuốc trị bệnh từ hạt gấc
Với các bài thuốc trị bệnh từ hạt gấc, phần lớn được sử dụng dưới dạng rượu ngâm và dầu gấc. Để thực hiện những bài thuốc trị bệnh từ hạt gấc này, bạn có thể làm theo những bước sau đây:
Sơ chế hạt gấc
– Hạt gấc thu về cần được sấy hoặc phơi khô, bao gồm cả hạt và màng xung quanh, cho đến khi chúng khô ráo và không dính tay nữa. Sau đó, bạn hãy tiến hành bóc lấy màng đỏ một cách dễ dàng.
– Tiếp theo, đem màng đỏ của hạt gấc đi phơi hoặc sấy khô ở nhiệt độ khoảng 60-70 độ C cho đến khi khô hoàn toàn
Rượu gấc
Hạt gấc sau khi sơ chế, bạn có thể đem đi ngâm rượu theo những bước sau:
- Hạt gấc chín được rửa sạch, để ráo và sau đó nướng trên than cho đến khi vỏ ngoài cháy thành than.
- Sử dụng dao để tách vỏ và lấy ruột của hạt, sau đó giã nát.
- Ngâm hạt gấc giã nát trong rượu với nhiệt độ dao động từ 45-50 độ C trong khoảng 15 ngày trở lên. Và đặc biệt là thời gian ngâm càng lâu, rượu gấc sẽ càng có tác dụng mạnh bạn nhé.
Lưu ý rằng rượu từ hạt gấc không nên uống hoặc bôi lên vết thương hở, vì nó có chứa ít độc tính bên trong nhân của hạt gấc.
– Rượu gấc có thể được sử dụng để chữa sưng vú. Cách sử dụng bài thuốc trị bệnh từ hạt gấc này là bạn bôi trực tiếp rượu gấc lên vùng bị sưng và lặp lại nhiều lần cho đến khi tình trạng cải thiện.
– Trong trường hợp bạn bị viêm xoang, rượu gấc cũng có thể giúp bạn điều trị tình trạng này một cách hiệu quả đó nhé. Bạn chấm bông tăm vào rượu gấc và sau đó thoa lên sống mũi trong khoảng 2 phút. Tiếp theo tiến hành xì hết dịch xoang bên trong mũi ra là được.
Các bài thuốc trị bệnh từ hạt gấc
– Trị bệnh trĩ: Bạn có thể giã nát hạt gấc khô và sau đó trộn chúng cùng giấm ăn, sau đó đặt vào túi vải sạch và đắp lên vùng hậu môn. Mỗi lần đắp nên kéo dài từ 4-6 giờ để bài thuốc trị bệnh từ hạt gấc được phát huy tốt nhất bạn nhé.
– Chống ung thư: Nếu bạn dùng hạt gấc để uống, hãy chỉ dùng khoảng 2-4g hạt gấc mỗi ngày. Trước khi sử dụng, hạt gấc cần được nấu chín
Một số lưu ý khi sử dụng hạt gấc để trị bệnh
Lưu ý khi sử dụng hạt gấc để trị bệnh là rất quan trọng để đảm bảo an toàn và hiệu quả trong quá trình điều trị.
- Chỉ sử dụng hạt gấc, dầu gấc, rượu gấc ngoài da
Hạt gấc, dầu gấc và rượu gấc nên được sử dụng cho các vết thương ngoài da và không nên bôi lên các vết thương hở. Sử dụng ngoại da có thể giúp tránh tiếp xúc trực tiếp với các phần có thể có độc tính từ hạt gấc.
- Không nên sử dụng qua đường uống mà không tham vấn bác sĩ
Hạt gấc có thể có tác dụng mạnh mẽ và có khả năng gây ngộ độc nếu sử dụng không đúng cách qua đường uống. Do đó trước khi dùng hạt gấc để trị bệnh bằng cách uống hoặc thậm chí là bôi ngoài da, bạn nên tham khảo ý kiến của một bác sĩ hoặc chuyên gia y tế để được tư vấn cụ thể về liều lượng và cách sử dụng bạn nhé.
- Tuân thủ hướng dẫn sơ chế
Nếu bạn tự sơ chế hạt gấc để làm các bài thuốc trị bệnh từ hạt gấc như rượu gấc, hãy đảm bảo tuân thủ hướng dẫn sơ chế một cách đúng cách. Loại bỏ các phần có thể độc tính và đảm bảo rằng sản phẩm cuối cùng là an toàn cho sức khỏe.
Và trên đây là những tác dụng trị bệnh từ hạt gấc mà Blog Sống Khỏe muốn chia sẻ với bạn trong video ngày hôm nay. Nếu bạn cũng quan tâm đến những loại thuốc nam trị bệnh khác, đừng quên tham khảo một số video mà Blog Sống Khỏe đính kèm trong phần mô tả nha.